De scholierenstaking voor het klimaat is vanuit België overgewaaid naar Nederland. Donderdag hopen de organisatoren met duizenden op het Haagse Malieveld te staan.  

Stijn Warmenhoven, scholier

‘Wij zijn over vijftig jaar nog steeds op deze planeet. Degenen die nu de macht hebben zijn dat niet. Maar ze besluiten wel over onze toekomst.’ En daarom gaan ze als scholieren donderdag spijbelen voor een beter klimaat, zegt Stijn Warmenhoven (16), scholier van de Haagse Daltonschool voor havo, vwo en gymnasium. 

Het zijn drukke dagen voor Stijn Warmen­hoven. Gisteravond laat zat hij nog in een Hilversumse radiostudio, tussen de lessen door moet hij het ene interview na het andere afwerken. Straks moet hij snel naar zijn bijbaantje in een slagerij. ‘Een bioslager. Wij verkopen alleen goed vlees.’ 

Het begon met een WhatsAppje dat Stijn tweeënhalve week geleden rondstuurde. Hij had de scholierenstakingen in België op televisie gezien. ‘Wie heeft zin om dit ook in Nederland te organiseren?’, schreef hij. ‘Straks in de kantine.’ 

Er kwamen vijftien mensen opdagen, vertelt Stijn. Samen richtten ze Youth for Climate Nederland op – de naam leenden ze van de Belgen. Op sociale media – Twitter, Facebook, Instagram – riepen ze donderdag 7 februari uit tot landelijke stakingsdag van scholieren voor een beter klimaat. De reacties stroomden binnen. ‘Onze Instagram-account wordt al door zevenduizend mensen gevolgd, en dat worden er elke dag meer.’ 

Dat er iets aan de hand is, kan volgens Stijn niemand ontkennen. ‘Afgelopen zomer heeft het nauwelijks geregend in Nederland, in de Verenigde Staten heerst een koudegolf. Het is echt menens.’ En de politiek laat het afweten. ‘Ik heb het Klimaatakkoord gelezen. Dat is echt heel matig. Bij aardrijkskunde krijgen we te horen hoe slecht het gaat met het klimaat. En dan moeten we toekijken dat daar niks tegen wordt gedaan? Dat is hypocriet.’ 

Voordat ze tot een staking opriepen, overlegden ze met de schoolleiding. Die gaf toestemming, omdat het om een maatschappelijk doel gaat. Leerlingen moeten wel goedkeuring hebben van hun ouders. ‘Maar al had de school ons niet gesteund, dan waren we nog gaan staken.’ 

Want laat daar geen misverstand over bestaan, zegt Stijn: ze menen het serieus. ‘Als de politiek naar ons luistert, zijn we met één staking klaar. Doen ze dat niet, dan gaan we door. Als de politiek verzuimt iets te doen, dan verzuimen wij school.’ 

Stijn hoopt op zo’n drieduizend spijbelende scholieren donderdag op het Malieveld. ‘We zijn deze week alle klassen langsgegaan. Driekwart van de leerlingen doet mee. Als die allemaal komen, zijn er alleen al van onze school zevenhonderd.’ 

 

Katrien van de Gevel, rector 

Ze is trots op haar actievoerende leerlingen. ‘Je zoekt als school altijd naar realistische opdrachten. Dit is er zo een. Typisch Dalton.’ 

Er wordt vaak beweerd dat jongeren van nu geen maatschappelijk bewustzijn hebben, zegt rector Katrien van de Gevel (50) van de Haagse Daltonschool. Haar leerlingen bewijzen het tegendeel. ‘Dat laten ze nu zien.’ 

Twee weken geleden werd Van de Gevel tijdens de pauze door een paar leerlingen aan­gesproken, die een scholierenstaking voor het klimaat wilden organiseren. Wat zij daarvan vond? Haar eerste reactie was trots. ‘Vooral om hoe ze het hadden aangepakt. Ze hadden taken verdeeld, ze hadden een Instagram-­account aangemaakt, ze wilden een vergunning aanvragen. Dat getuigt ervan dat ze het goed hadden opgezet.’ 

Het motto van Helen Parkhurst, de Amerikaanse grondlegger van het Daltononderwijs, is dat scholen kinderen moeten opleiden tot burgers zonder vrees. ‘Daar past dit helemaal bij’, zegt de Haagse rector: ‘Verantwoordelijkheid nemen, staan voor wat je doet. Typisch Dalton.’ 

De vraag of de school ook zo soepel was geweest als het om een ander onderwerp was gegaan, zoals (minder of meer) asielzoekers of goedkope vliegvakanties, vindt ze niet relevant. ‘Waar het om gaat, is dat scholieren zich zorgen maken over hun toekomst. Met hun staking spelen ze in op de actuele discussie over het Klimaatakkoord. Die gelegenheid willen we ze graag geven. Natuurlijk maak je daarin een afweging. Maar ik wil geen politie-agentje spelen welke onderwerpen wel kunnen en welke niet.’ 

De actie heeft geleid tot pittige discussies op school. Of degenen die willen spijbelen bijvoorbeeld op vliegvakantie gaan, of vlees eten. ‘Dat vind ik heel goed. Je zoekt als school altijd naar realistische opdrachten. Dit is er zo een. Als het zo bekijkt is, dit ook een vorm van onderwijs.’ 

Alle ouders hebben deze week een brief gekregen met de vraag of ze toestemming geven dat hun kinderen spijbelen. Daarop zijn nauwelijks reacties binnengekomen. En al helemaal geen boze. ‘Ik heb één positieve reactie gekregen en één vraag om uitleg.’ 

De actievoerende scholieren zeggen dat ze net zolang willen doorgaan met spijbelen tot de politiek naar ze luistert. ‘Daar moeten we het dan nog maar eens over hebben’, zegt Van de Gevel. ‘Staken is maar één manier om een signaal af te geven. Wij hebben als school ook een eigen verantwoordelijkheid voor onze leerlingen. Deze keer is spijbelen geoorloofd. Dat wil niet zeggen dat dat ook automatisch geldt voor een volgende keer.’ 

Leerlingen die donderdag niet spijbelen, krijgen overigens gewoon les. ‘Docenten hebben geen toestemming om te staken. We willen dit ook niet van de leerlingen afpakken.’ 

 

Geen stakingsrecht  

Volgens de leerplichtwet mogen scholieren tot en met 16 jaar alleen spijbelen met toestemming van de schoolleiding of hun ouders. Oudere scholieren mogen spijbelen als ze een schriftelijk verzoek hebben ingediend. Onderwijsminister Arie Slob is ertegen dat scholieren spijbelen voor het klimaat. Volgens hem moeten ze dat maar in hun vrije tijd doen. 

 

Bron:

Van Dinther, M. (2019, 1 februari). Spijbelen voor een beter klimaat is ook onderwijs. Geraadpleegd op 15 januari 2019, van https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/spijbelen-voor-een-beter-klimaat-is-ook-onderwijs~ba8dc873/